THE MAKING OF
Tijdens de Covid-19 zelfisolatie was er meer dan genoeg ruimte om na te denken.
Ik persoonlijk doe dat het best terwijl ik mijn handen laat gaan.
Ik moest denken aan al die families die het opeens samen moesten rooien, noodgedwongen.
Dat schiep een band en ook ongemakkelijke tegenstellingen.
Onder mijn handen zag ik beide gevolgen uit de klei getrokken worden tot één werk.
Toen het af was voelde ik de kwetsbaarheid van de zachte klei, wankel bijeengehouden door wat gevlochten ijzerdraad.
Dit veranderde radicaal in de bronsgieterij.
Mijn tedere werk werd in stukken geknipt en uiteindelijk roodgloeiend afgegoten bij een temperatuur van bijna twaalfhonderd graden Celsius.
Toen het afgekoeld was stonden de families daar, als stabiele pijlers van gezamenlijke onverzettelijkheid, inclusief twijfels en onzekerheden die in hun lichaamstaal besloten liggen.
We zijn allemaal individuen ‘One’ en we functioneren niet in ons eentje: ‘The Ones’.
During the Covid-19 self-isolation, I was able to let my thoughts wander.
For me personally this works best while putting my hands to work.
My thoughts where with all those families who suddenly had to do it together, pure out of necessity.
That created a bond and also uncomfortable contradictions.
Using my hands I saw both consequences being pulled out from the clay into one single statue.
When it was finished, I felt the fragility of the soft clay, shakily held together by some braided iron wire.
This constitution changed radically in the bronze
foundry.
My tender work was cut into pieces and poured out in a red-hot stream at a temperature of almost twelve hundred degrees Celsius.
After it cooled down, the families stood there as stable pillars of joint intransigence, including doubts and insecurities embedded in their body language.
We are all individuals ‘One’ and we don't function on our own: ‘The Ones’.
Het maken van… The Ones
Voor het maken van The Ones op origineel formaat in brons maakt Hoogendijk gebruik van de cire perdue methode, oftewel de ‘verloren was’-methode, een techniek om metalen voorwerpen in de gewenste vorm te gieten. Het resultaat is een massief bronzen beeld.
Maken van een siliconenmal
In eerste instantie maakt Hoogendijk haar beelden van een metaalstructuur met daarover plasticineklei. Vervolgens wordt er in bronsgieterij Kemner een siliconenmal gemaakt.
De beelden worden in stukken verdeeld. Over deze losse delen wordt een laag vloeibaar silicone gekwast van ongeveer 3-4 mm dik. Deze silicone laag moet uitharden. Als dat is gebeurd, wordt er een steunkap gemaakt van acrylic one, een materiaal specifiek toegepast om mallen te maken. Deze kap houdt de siliconen vormvast.
Was gieten
Dan komt het was gieten. Hiervoor haalt Kemner de originele kleimodellen uit de mal en maakt de siliconenmal schoon. Dan gieten zij de vloeibare was in de mal, waarna de was moet afkoelen.
Als de was voldoende is afgekoeld gaat de siliconenmal open en kan het model worden gecontroleerd. Eventuele naadjes worden weggesneden en gaatjes gevuld met was. Door dit proces staat er nu een identiek model in was van Hoogendijks sculptuur in klei.
Maken van een gipsmal
Hierna gaat Kemner aan de slag om een gipsmal te creëren. Om het brons tijdens het gieten vloeiend in de gipsmal te krijgen, worden er gietkanalen van was aangebracht op het wasmodel. Als deze eraan zitten, wordt er voorzichtig een eerste laag gips gekwast op het wasmodel. Hierna gaat het model in een houten bekisting die helemaal wordt gevuld met gips.
Uitstoken
Na een uur kan de bekisting eraf, dan gaat de mal in een uitstookoven. Eerst op 150℃; dit wordt rustig opgestookt naar 600℃. Na 48 uur uitstoken en vervolgens nog eens 48 uur afkoelen terug naar ongeveer 150-200℃, kunnen de gietvormen uit de uitstookoven worden gehaald.
Brons gieten
Ondertussen wordt het brons gesmolten en worden de gietmallen vastgeklemd met stalen platen en lijmtangen om de druk van het brons op te vangen. Als het brons is gesmolten en op de juiste temperatuur – 1200℃ – wordt de gietkroes uit de oven getakeld en worden de openingen in de mal gevuld met het vloeibare brons.
Gietmallen verwijderen en slijpen
Na een dag afkoelen is het tijd om de gietmallen met hamers en beitels van het brons af te slaan. De resten gips worden met een hogedrukspuit van het beeld afgespoten. Ook de eerder in was aangebrachte kanalen worden van het beeld verwijderd.
Door middel van een slijpproces brengt Hoogendijk de onderliggende huid terug in de oorspronkelijke structuur, naar hetzelfde zachte gevoel als haar beelden in klei.
Afwerking
De afwerking van The Ones verschilt per beeld. Hoogendijk geeft er de voorkeur aan om na het slijpproces twee lagen donkerbruine was aan te brengen. Deze was kan alleen worden aangebracht door het beeld te verhitten en het daarna met een kwast aan te brengen. Dit proces herhaalt zich twee keer, na afkoeling wordt het beeld met een doek opgepoetst.
Bij een andere mogelijke afwerking werkt Hoogendijk met bijvoorbeeld kopernitraat of ijzerchloride om een kleur aan te brengen.
Hoogendijk kiest ervoor de gehele afwerking eigenhandig te doen. Het is een langdurig proces van slijpen om de sculpturen precies zo te krijgen als zij voor ogen heeft.
The Making of… The Ones
Hoogendijk uses the lost wax method, also known as cire perdue, to make her bronze sculptures The Ones in their original format. This technique allows metal objects to be cast in the desired shape, resulting in this instance in a solid bronze sculpture.
Making a silicon mould
First, Hoogendijk creates her sculpture in plasticine over a metal structure. A silicon mould is then made at the Kemner bronze foundry.
The sculptures are divided into pieces, and a layer of liquid silicon some 3-4 mm thick is brushed over the individual sections. This silicon layer needs to be left to set. Once this has happened, a support cap is made of acrylic one, a material specially developed for moulds. The cap enables the silicon to hold its shape.
Pouring wax
Now it is time to pour the wax. Kemner removes the original plasticine model from the mould and cleans the silicon. Then liquid wax is poured in, and allowed to cool.
Once the wax has cooled sufficiently, the silicon mould is opened and the model checked. Any visible seams are removed, and the holes filled with wax. This results in a precise copy in wax of Hoogendijk’s plasticine sculpture.
Making a plaster mould
Kemner then sets about creating a plaster mould. Pouring ducts are made in the wax model so that the bronze can be poured into the plaster mould during the casting process. Once these have been made, a first layer of plaster is carefully applied to the wax model. The model is placed in a wooden casing, which is then filled with plaster.
Firing
The casing can be removed after an hour, and the mould place in a kiln. It is fired first at 150℃, and then the temperature is steadily increased to 600℃. After 48 hours of firing and a further 48 hours of cooling back to approx. 150-200℃, the casting moulds can be removed from the kiln.
Bronze casting
In the meantime, the bronze is melted and the casting moulds are clamped using steel plates and screw clamps to absorb the pressure of the bronze. Once the bronze is molten and at the correct temperature – 1200℃ – the crucible is hoisted up and the liquid bronze is poured through the ducts into the mould.
Removing the casting moulds and polishing
After a day’s cooling, it is time to remove the plaster casting moulds from the bronze using hammers and chisels. Any plaster remaining on the bronze is removed using a high-pressure cleaner. The ducts previously made in the wax are also removed from the sculpture.
Hoogendijk grinds the underlying surface back to its original structure, giving it the same soft feel as the plasticine sculpture.
Finishing
The finishing on The Ones differs from one piece to another. Hoogendijk prefers to apply two layers of dark brown wax after the grinding process is complete. The sculpture needs to be heated and the wax applied by brush. She repeats this process twice, and once it has cooled the sculpture is polished with a cloth.
An alternative finish involves using copper nitrate or iron chloride to apply a colour to the surface of the sculpture.
Hoogendijk always finishes her sculptures herself, by hand. This is a time-consuming process that allows her to obtain precisely the result she has in mind.
Het maken van… The Ones – XXL
Het maken van een metershoge versie van The Ones is een zeer complex proces waarbij creativiteit en techniek afwisselend de boventoon voeren.
Digitale versie
Het proces begint met het maken van een digitale versie van de sculptuur in de computer. 3D vormgever Patrick Beverloo scant de sculptuur minutieus in en de speciale software verdeelt de digitale versie van het beeld in losse stukken.
Versie van piepschuim
Op basis van de computerbeelden freest de freesmachine uit het piepschuim de losse onderdelen van de sculptuur. De delen worden in elkaar gezet om een eerste indruk te krijgen van de sculptuur op ware grootte.
Structuur
De piepschuimversie is glad omdat de computer niet genoeg details overneemt. Hoogendijk en Beverloo brengen daarom met gips ‘huidstructuur’ aan op het gladde piepschuim. Daarna krijgt het beeld twee verflagen, een diepbruine laag en daarna de bronskleur om te zien of er genoeg reliëf is ontstaan.
Maken van een zandmal
De volgende stap is het maken van een gietmal van zand, dit gebeurt bij bronsgieterij Kemner. Beverloo en Kemner delen de piepschuimversie op in stukken die goed werkbaar zijn om in het zand te kunnen gieten. De losse onderdelen worden vervolgens in speciaal zand te leggen, zodat er een afdruk ontstaat. Het zand is machinaal gemengd met een activator en hars zodat het hard kan worden.
Twee helften
De onderdelen van de sculptuur liggen voor de helft verzonken in het zand. Over het model komt een laagje zand om de stukken te bedekken. Een bekisting van hout, die is verstevigd met ijzer, houdt het geheel bij elkaar. Een hijsoog aan de kist zorgt ervoor dat de mallen na uitharding met een hijskraan verplaatst kunnen worden.
Na een dag uitharden worden de kisten met de hijskraan gekanteld om de procedure te herhalen voor de andere helft. De volgende dag maken Hoogendijk en Kemner de zandmallen van elkaar los en halen de losse delen van piepschuim uit het zand. Een zandmal van de sculptuur is het resultaat.
De bronsgieter brengt eerst een coating aan om de zandmal te beschermen en brengt daarna een dun laagje was aan van ongeveer 6 mm in de mal; de dikte van het uiteindelijke bronzen beeld. Hij plaatst de twee maldelen weer tegen elkaar, klemt ze vast en vult de mal met vormzand. Dit is de kern die ervoor zorgt dat het beeld hol wordt gegoten.
Na uitharding gaat de mal weer open en worden het vormzand en de was eruit gehaald. Kemner maakt in de mal gietkanalen met de freesmachine en brengt weer een laagje coating aan. De zandmallen worden tegen elkaar gezet en vastgeklemd met lijmtangen en/of stalen balken. Dit proces wordt herhaald voor alle losse onderdelen waarin de sculptuur is opgedeeld.
Gieten in een zandmal
De bronsgieter laat het brons smelten op 1200 graden en giet met een gietkroes het brons in de zandmal. Na afkoeling van het brons gaat de mal weer open en is het gietresultaat direct zichtbaar. Met een hogedrukreiniger worden zandresten afgespoten en worden de gietkanalen met een slijptol verwijderd.
De gieter last de losse gegoten delen van de sculptuur eerst losjes tegen elkaar om de stand van de delen nog aan te kunnen passen als alle delen gepositioneerd zijn. Hoogendijk gebruikt het digitale bestand als referentie, omdat daarin de juiste positie van het beeld is vastgelegd, evenals haar originele kleine sculptuur.
Als de verhouding klopt, wordt het beeld stevig in elkaar gelast. Met slijp- en schuurmachines worden de lasnaden onzichtbaar gemaakt.
Patineren
Na een allerlaatste controle krijgt het beeld een patinlaag of een donkerbruine waslaag. Met een brander wordt het beeld verhit en tegelijkertijd wordt het patin met een kwast aangebracht. Dit is een spel van doorbranden, aanbrengen, doorbranden en aanbrengen, totdat het gewenste resultaat bereikt is. Hetzelfde proces wordt toegepast bij het aanbrengen van een laag was. Tot slot poetst Hoogendijk het beeld uit om het mooi te laten glimmen.
Plaatsing
Aan een beeld van deze hoogte worden aan de onderkant pinnen toegevoegd, die als het beeld op zijn plaats wordt gehesen, verankeren in de fundering.
The Making of… The Ones – XXL
Making a large version of The Ones several metres high is a very complex process that takes both creativity and technical skill.
Digital version
The process starts with a digital version of the sculpture, made on a computer. 3D designer Patrick Beverloo scans in every little detail of the sculpture and special software divides this digital version into a number of sections.
Polystyrene version
Using the computer images, a milling machine cuts out the individual parts of the sculpture in polystyrene. These parts are assembled to give a first impression of the sculpture at its actual size.
Structure
The polystyrene version is smooth, as the computer has not recorded all the details, so Hoogendijk and Beverloo then apply a surface structure to the polystyrene using plaster. The sculpture is then given two layers of paint, in dark brown layer and then in bronze, to check whether there is enough relief on the surface.
Making a sand mould
The next step is to make a casting mould in sand. This happens at the Kemner bronze foundry. Beverloo and Kemner divide the polystyrene version into pieces that can be cast in sand. The individual parts are then laid in special sand to create an impression. The sand is machine-mixed with an activator and resin so that it sets.
Two halves
Each part of the sculpture is semi-submerged in the casting sand. It is then covered with a layer of loose sand. A casing made of wood reinforced with steel keeps the whole thing together. A lifting ring on the casing ensures that the moulds can be moved by crane once the pieces have set.
The moulds are left to set for a day, and are then turned onto their other side so that the procedure can be repeated for the other half. The next day Hoogendijk and Kemner take the sand moulds apart and remove the polystyrene pieces from the sand. The sand mould of the sculpture is now ready.
The bronze caster first applies a coating to protect the sand mould, and then applies a thin layer of wax, some 6 mm thick, inside the mould; this will be the thickness of the sculpture. He places the two parts of the mould together again, clamps them and fills the mould with foundry sand. This is the core, which ensures that the finished statue is hollow.
After being left to harden, the mould is opened again and the foundry sand and wax are removed. Kemner makes pouring ducts in the mould using the milling machine, and applies another layer of coating. The sand moulds are aligned correctly and held together using screw clamps and/or steel bars. This process is repeated for each piece of the sculpture.
Casting in a sand mould
The bronze caster melts the bronze at 1200 degrees, and pours it from the crucible into the sand mould. After the bronze has cooled, the mould is opened, and the result of the process is immediately visible. Any remaining sand is removed using a high-pressure cleaner, and the pouring ducts are removed using a grinder.
The bronze caster loosely welds the individually cast pieces together so that their position can still be adjusted. Hoogendijk uses the digital file as a reference, as it shows the correct position of the sculpture, as well as the original small version.
Once the pieces are in the correct position, the statue is firmly welded together. Grinders and sanders are used to ensure the welds cannot be seen.
Patination
After a final check, the sculpture is given a layer of patina or a layer of dark brown wax. The surface is heated using a blowtorch, and the patina is applied using a brush. The process of applying heat and then patina alternately continues until the desired effect is achieved. A layer of wax is applied using the same process. Finally, Hoogendijk polishes the sculpture to an attractive sheen.
Installation
Spikes are attached to the bottom of a sculpture this size, to anchor it in its foundations once it has been lifted into position.
